UFUGAJI WA KIBIASHARA WA KUKU

Kuku anayetaga mmoja kwa siku anakula wastani wa gram 123. Kwahiyo kwa mfano ukiwa na kuku 1000 kwa siku utahitaji kilo 123 ambazo ni karibia sawa na mifuko 2.5 ambapo kila mfuko mmoja ukiwa na Kilo 50. Na kama utakuwa na kuku 100 watahitaji kilo 12.3 kwa siku.

Wastani kilo moja kwa sasa kwa chakula kile Super ambacho kinauzwa tsh 55,000/= kwa mfuko ni tsh 1100 kwa kilo moja kwahiyo kwa kuku 1000 ambao wanakula kilo 123 kwa siku utahitaji sh 135,300 kwa siku. Kwa hiyo ili uweze kupata faida inatakiwa kuku wako utagaji uanzie 60% ambapo utakuwa na uwezo wa kutengeneza faida ya kama Tsh 34,700/= kwa siku. Kama utagaji utakuwa zaidi ya 80% faida itakuwa kubwa zaidi. Bei ya mayai kwa sasa hivi kwa jumla ni kati ya Tshs 8,500/= na 9000/= kwa tray.

Kuku kukosa madini ya chuma Calcium huwafanya waanzishe tabia mbaya ya kudonoana wao kwa wao na mwingine kula mayai yao. Lakini sababu nyingine za kudonoana ni pamoja na mrundikano wa kuku katika nafasi ndogo ya banda, vilevile mwanga mkali, upungufu wa madini kama hayo ya chuma,na pia kukosekana kwa mabox ya kutagia ambako hufanya kuku watage chini na kusababisha wenzao wawadonee pale wanapotaga.

Nini kifanyike, hakikisha kuku wanakaa kwa nafasi iliyoshauriwa kitaalam, pia wawekewe bembea zitakazikuwa zikiwashughulisha na michezi, pia wakati wa mchana wawekewe mboga mboga za majani mfano mchicha, chinese au majani yoyote yayopendelewa na kuku hao kuyatumia mfano Lusina nk. Vile vile chakula kiwe na chokaa pamoja na dcp ya kutosha. Lakini njia zote hizo zikishindikana basi kuku wakatwe midomo mara moja. Na mdomo tunaokata ni ule wa juu kwababu ndiyo unaotumkika kwa ajili kudonolea wenzake. Mdomo wa chini hutumika kwa ajili ya kulia chakula hivyo ukikata yote miwili utamuathiri katika ulaji wake kitu ambacho kitampa mshituko na kama ni watakaji watashusha ghafla utagaji wao.


IIli kudhibiti kuku kudonoana,tunashauri ukataji wa midomo ufanyike wiki 15 umri ambao kuku wanakuwa bado hawajaanza kutaga lakini ikiwa wataanza kudonoana mapema zaidi basi itabidi mara moja kuku wakatwe midomo yao bila kuchelewa ili kuzuia athari ya vifo vitakavyotokana na tabia hiyo.
Kuku kushindwa kula vizuri sababu kubwa mara nyingi ni Ugonjwa, huenda kuku wako wanaumwa au kama watakuwa wamebadilishiwa chakula kutoka kile walichokizoea. Vile vile joto kali linapunguza ulaji wa kuku pia kama kuna makelele kuku hushituka na kuwafanya wapunguze ulaji wao. Kuku wakiwa sawa chakula chote wanachowekewa kwa siku kama share yao huwa ni lazima wakimalize vinginevyo kuna kitu kinakuwa hakijaenda sawasawa na hivyo lazima ukiwa kama mfugaji ufuatilie ili uweze kujua sababu hasa ya tatizo hili kama ni Ugonjwa au Vinginevyo.

Idadi ya vyombo vya maji na chakula inategemea na idadi ya kuku ulionao lakini kwa mfano ukiwa na kuku 1000 hapo utahitaji drinkers 22 na feeders 43. Hapo kuku wote watapata nafasi ya kula wanapowekewa chakula. Faida ya kuwa na vyombo vya chakula vyenye uwiano sawa na kuku huwafanya kuku wako wasiwe wanapishana katika ukuaji wao na hivyo kama ni kuku wa mayai itawasaidia wasipishane katika kuanza utagaji wao na kama ni kuku wanyama itakufanya wewe mfugaji uwauze kwa wakati mmoja kwa kuwa ule uzito wa kuwauzia yaani market weight watakuwa wamefikia kwa wakati mmoja.

AMAN NG'OMA
Mshauri wa Miradi ya Ufugaji, Uchumi Kilimo, Biashara na Masoko
0767989713, 0715989713 NA 0786989713